อาหารเป็นยาสมุนไพร: กรณีศึกษาจังหวัดสงขลา (Food as herbal medicine: A case study of Songkhla province)

แผนงานโภชนาการและอาหารคุณภาพเพื่อให้มีโภชนาการสมวัย

by sukanya.d @May,18 2013 11.17 ( IP : 202...1 )

รหัสโครงการ
สัญญาเลขที่ 56-ข-017
งวดที่ 1

แบบรายงานความก้าวหน้าโครงการ (ส.1)

วันที่รายงาน : 30 กันยายน 2556

1. ชื่อโครงการ อาหารเป็นยาสมุนไพร: กรณีศึกษาจังหวัดสงขลา (Food as herbal medicine: A case study of Songkhla province)

2. รหัสโครงการ รหัสสัญญา 56-ข-017 ระยะเวลาโครงการ 1 มิถุนายน 2556 - 30 เมษายน 2557

3. รายงานงวดที่ : 1 จากเดือน 1 พฤษภาคม 2556 ถึงเดือน 30 กันยายน 2556

4. ความก้าวหน้าโครงการ (เมื่อเทียบกับแผนกิจกรรมที่กำหนดไว้ และผลการดำเนินงานจนถึงวันสุดท้ายของงวดที่รายงาน)

กิจกรรมผลงาน
(ระบุวัน เวลา ลักษณะกิจกรรมที่ทำ จำนวนคน และภาคี)
ผลสรุปที่สำคัญประเมินผล คุณภาพกิจกรรม
4321
1. ทบทวนข้อมูลอาหารที่ใช้เป็นยาในการป้องกันและรักษาโรค

วันที่ 1 มิถุนายน 2556 เวลา 00:00

วัตถุประสงค์

เพื่อสืบค้นข้อมูลและเป็นแนวทางในการสำรวจตำรับอาหารในแต่ละกลุ่มโรคที่ตั้งเป้าไว้

ลักษณะกิจกรรม

สืบค้นตำรับอาหารที่ใช้บำบัด รักษา ป้องกัน และเป็นยาบำรุง

เป้าหมายที่ตั้งไว้

1. ประชุมคณะทำงาน 2. สืบค้นข้อมูลอาหารที่ใช้เป็นยาที่เกี่ยวข้องกับการป้องกันและรักษาในด้านต่างๆ ดังนี้ 2.1 อาหารที่ใช้เป็นยาที่เกี่ยวข้องกับการป้องกันและรักษาโรคเรื้อรัง 2.2 อาหารที่ใช้เป็นยาที่เกี่ยวข้องกับการป้องกันและรักษาอาหารที่ใช้เป็นยาบำรุงร่างกาย 2.3 อาหารที่ใช้เป็นยาที่เกี่ยวข้องกับการป้องกันและรักษาอาหารทีใช้เป็นยากลุ่มเฉพาะ

ผลที่เกิดขึ้น

รวบรวมข้อมูลได้ประมาณ 60% ของทั้งหมด

  1. สามารถค้นหาตำรับอาหารต้านโรคมะเร็ง มากกว่า 20 ตำรับ
  2. เมนูอาหารสมุนไพร เพื่อความงามและยาอายุวัฒนะมากกว่า 60 ตำรับ
  3. ข้อกำหนดเกี่ยวกับอาหารที่เหมาะสมสำรับผู้ป่วยโรค เบาหวาน โรคกระดูกพรุน โรคหัวใจและหลอดเลือด โรคความดัน
  4. พบสมุนไพรที่มีการใช้เป็นส่วนประกอบในอาหารสำหรับมารดาให้นมบุตร

ปัญหา/แนวทางแก้ไข

ในบางกลุ่มโรคยังไม่สามารถค้นหาข้อมูลตำรับอาหารที่ใช้ในการบำบัด ป้องกัน และรักษา ซึ่งอยู่ในระหว่างการสืบค้น

ข้อเสนอแนะต่อ สสส.

-

ความต้องการสนับสนุนจากพี่เลี้ยงและ สจรส.ม.อ.

-

ชื่อผู้ติดตามในพื้นที่ของ สสส.

-

  • photo
  • photo
  • photo
  • photo
  • photo
  • photo
  • photo
  • photo
  • photo
  • photo
  • photo
  • photo
  • photo
  • photo
2. ประชุมคณะดำเนินงาน

วันที่ 1 มิถุนายน 2556 เวลา 07:00

วัตถุประสงค์

เพื่อค้นหาพื้นที่ที่จะทำการลงสำรวจ รวมถึงการติดต่อประสานานกับเจ้าหน้าที่ในแต่ละพื้นที่

ลักษณะกิจกรรม

ได้ทำการประชุมคณะผู้ดำเนินงานในโครงการ เพื่อทำการวางแผนการดำเนินงาน การคะดเลือกพื้นที่ลงสำรวจ รวมถึงการติดต่อประสานงานในพื้นที่ที่ได้คัดเลือก

เป้าหมายที่ตั้งไว้

ประชุมวางแผนการทำงานและติดตามงาน

ผลที่เกิดขึ้น

พบแหล่งที่จะทำการลงพืนที่สำรวจ เช่น ตำบลท่าข้าม อำเภอจะนะ ตำบลชะแล้ ตำบลควนรู อำเภอระโนด อำเภอสิงหนคร เป็นต้น

ปัญหา/แนวทางแก้ไข

การติดต่อกับเจ้าหน้าที่ในบางพื้นที่ค่อนข้างซับซ้อน และล่าช้า

ข้อเสนอแนะต่อ สสส.

-

ความต้องการสนับสนุนจากพี่เลี้ยงและ สจรส.ม.อ.

-

ชื่อผู้ติดตามในพื้นที่ของ สสส.

-

3. การค้นคว้าแหล่งผลิตและวิธีการใช้อาหารเป็นยาในการป้องกันและรักษาโรค (ต.ท่าข้าม)

วันที่ 1 สิงหาคม 2556 เวลา 00:00

วัตถุประสงค์

เพื่อค้นหาภูมิปัญญาการใช้่อาหารเป็นยาสมุนไพร และ การใช้สมุนไพรเป็นอาหาร เพื่อบำบัดโรค

ลักษณะกิจกรรม

ลงพื้น ตำบลท่าข้าม อำเภอหาดใหญ่ จังหวัดสงขลา เพื่อสำรวจการใช้อาหารเป็นยาสมุนไพร และสำรวจแนวทางเพื่อลงพืื้้นที่จริงต่อไป

เป้าหมายที่ตั้งไว้

1. สืบค้นข้อมูลจากแหล่งข้อมูลทุติยภูมิ 2. ออกสำรวจชนิดและแหล่งสมุนไพรที่มีตามธรรมชาติ และมีการปลูกในพื้นที่ จ. สงขลา 3. สืบค้นโดยการเก็บข้อมูลปฐมภูมิ

ผลที่เกิดขึ้น

พบกลุ่มเป้าหมาย เพื่อที่จะทำการสำรวจริงในครั้งถัดไป

ได้พูดคุยกับปราชญ์ชาวบ้านเรื่องการใช้ยาสมุนไพร ในการรักษาโรค และกลุ่มแม่บ้านที่ผลิตเครื่องแกงสมุนไพร

ได้วางแผนนัดหมายในการลงพื้นที่จริงเพื่อเก็บข้อมูลในครั้งถัดไป (1 กันยายน 2556)

ปัญหา/แนวทางแก้ไข

ต้องรวบรวมบุคคลที่มีองค์ความรู้ทางอาหาร และการใช้สมุนไพร ในพื้นที่มาร่วมพูดคุย เพื่อหาแนวทางในการสำรวจต่อไป

ข้อเสนอแนะต่อ สสส.

-

ความต้องการสนับสนุนจากพี่เลี้ยงและ สจรส.ม.อ.

-

ชื่อผู้ติดตามในพื้นที่ของ สสส.

-

  • photo
  • photo
  • photo
  • photo
  • photo
  • photo
  • photo
  • photo
  • photo
  • photo
4. จัดทำแบบสำรวจภูมิปัญญาการใช้สมุนไพรในท้องถิ่น

วันที่ 1 กันยายน 2556 เวลา 09:00

วัตถุประสงค์

เพื่อสร้างเครื่องมือเพื่อเป็นแนวทางในการสัมภาษณ์และเก็บข้อมูล เพื่อให้ได้ข้อมูบทีครอบคลุมและครบถ้วนตามเป้าหมาย

ลักษณะกิจกรรม

ลงพื้นที่สัมภาษณ์หมอพื้นบ้านหรือปราชญ์ชาวบ้าน รวมไปถึงผู้ที่มีความรู้เกี่ยวกับอาหารเป็นยาสมุนไพร

เป้าหมายที่ตั้งไว้

จัดทำแบบสำรวจที่มีเนื้อหาครอบครุมประเด็นต่างๆ เพื่อเก็บข้อมูลจากพื้นที่เช่น ตำบลท่าข้าม อำเภอจะนะ ตำบลควนรู ตำบลชะแล้ เป็นต้น

ผลที่เกิดขึ้น

  1. มีแบบสอบถามที่ประกอบไปด้วยเนื้อหาการสัมภาษณ์ที่เกี่ยวกับอาหารเป็นยาสมุนไพร

ปัญหา/แนวทางแก้ไข

-

ข้อเสนอแนะต่อ สสส.

-

ความต้องการสนับสนุนจากพี่เลี้ยงและ สจรส.ม.อ.

-

ชื่อผู้ติดตามในพื้นที่ของ สสส.

-

  • photo
5. ลงสำรวจพื้นที่ ต.ท่าข้าม

วันที่ 1 กันยายน 2556 เวลา 09:00

วัตถุประสงค์

เพื่อทำการลงพื้นที่ที่ได้กำหนดไว้ในการเก็บข้อมูลอาหารเป็นยาสมุนไพร

ลักษณะกิจกรรม

ทำการลงสำรวจพื้นที่ตำบลท่าข้ามเพื่อเก็บข้อมูลอาหารเป็นยาสมุนไพร

เป้าหมายที่ตั้งไว้

ลงพื้นที่จริงโดยใช้แบบสัมภาษณ์เพื่อเก็บข้อมูลจากพื้นที่ 1. สืบค้นข้อมูลจากแหล่งข้อมูลทุติยภูมิ 2. ออกสำรวจชนิดและแหล่งสมุนไพรที่มีตามธรรมชาติ และมีการปลูกในพื้นที่ จ. สงขลา 3. สืบค้นโดยการเก็บข้อมูลปฐมภูมิ

ผลที่เกิดขึ้น

  1. ได้นำแบบสอบถามไปเก็บข้อมูลจริงในพื้นที่ ตำบลท่าข้าม
  2. ได้ข้อมุลเกี่ยวกับอาหารเป็นยาสมุนไพร เช่น สมุนไพรที่ใช้ลดความดันโลหิต (แปะตำปึง) สมุนไพรที่ใช้ลดน้ำตาลในเลือด (หมากดิบ)สมุนไพรกระตุ้นการเจริญอาหาร (เครื่องแกงต่างๆ) เป็นต้น

ปัญหา/แนวทางแก้ไข

หมอพื้นบ้านบางท่าน ไม่ใช่หมอที่มีความชำนาญทางด้านสมุนไพร แต่ชำนาญทางด้านการต่อกระดูกหรือการนวด ทำให้ขาดข้อมูลที่ต้องการ ดังนั้นในการลงพื้นที่ครั้งต่อไป จะต้องประสานงานกับเจ้าหน้าที่ในชุมชนให้ทราบถึงจุดประสงค์ในการสำรวจเพื่อให้ได้หมอพื้นบ้านที่มีเชี่ยวชาญทางด้านสมุนไพร

ข้อเสนอแนะต่อ สสส.

 

ความต้องการสนับสนุนจากพี่เลี้ยงและ สจรส.ม.อ.

 

ชื่อผู้ติดตามในพื้นที่ของ สสส.

 

  • photo
  • photo
  • photo
  • photo
  • photo
  • photo
  • photo

หมายเหตุ ผลสรุปที่สำคัญของกิจกรรม กรุณาระบุเนื้อหา/ข้อสรุปสำคัญต่าง ๆ จากกิจกรรม ที่สามารถนำมาขยายผลต่อได้ เช่น ความรู้ กลุ่มแกนนำ แผนงานต่าง ๆ และผลที่ได้จากกิจกรรม อาทิ พฤติกรรมหรือสิ่งที่เกิดขึ้นภายหลังกิจกรรม เช่น การรวมกลุ่มทำกิจกรรมต่อเนื่อง (ซึ่งจะทราบได้จากการติดตามประเมินผลของโครงการ)

ประเมินผลคุณภาพกิจกรรม ให้ใส่เครื่องหมาย / ในช่องคะแนนโดยที่คะแนน 4=บรรลุผลมากกว่าเป้าหมาย 3=บรรลุผลตามเป้าหมาย 2=เกือบได้ตามเป้าหมาย 1=ได้น้อยกว่าเป้าหมายมาก

5. ปัญหา/อุปสรรคในการดำเนินงานโครงการ (สรุปเป็นข้อ ๆ)

 

6. แผนงาน/กิจกรรม ที่จะดำเนินการในงวดต่อไป

ตามแผนงานเดิมที่ระบุไว้ในข้อเสนอโครงการ

มีการปรับเปลี่ยนจากข้อเสนอโครงการ ระบุกิจกรรม/รายละเอียดที่จะปรับเปลี่ยน และระยะเวลาที่จะปรับเปลี่ยน

 

7. ประเมินสถานการณ์โดยภาพรวมของโครงการ

สามารถดำเนินกิจกรรมให้เป็นไปตามแผนได้

ล่าช้ากว่าแผน กรุณาให้แนวทางแก้ไขปรับปรุง (สรุปเป็นข้อ)

 

8. ข้อคิดเห็นอื่น ๆ