เครือข่ายคุ้มครองผู้บริโภคภาคใต้

ศูนย์พิทักษ์สิทธิผู้บริโภคจังหวัดสงขลา ร่วมกับสถาบันจัยและพัฒนา มหาวิทยาลัยเมืองหาดใหญ่ จัดทำผลโพล์สำรวจความพึงพอใจของผู้โดยสารที่มีต่อรถโดยสารสาธารณะจังหวัดสงขลา ผลปรากฎว่า น่าห่วงเหลือเกินกับการที่ผู้บริโภคยังคงไม่ตระหนักถึงสิทธิผู้โดยสาร ร้องเรียนน้อย

ผลโพล์ถูกเปิดเผยโดย รศ.ดร.ทัศนีย์ ประธาน รองอธิการบดีสำนักวิจัยและพัฒนา ม.เมืองหาดใหญ่ เนื่องในเวทีสมัชชาผู้บริโภคยกระดับรถโดยสารสาธารณะ ณ ห้องสมิหรา เอ ดรงแรมไดอิชิ วันที่ 21 กุมภาพันธ์ ที่ผ่านมา โดยมีการสำรวจข้อมูลจากผู้โดยสารรถสาธารณะจำนวน1000 คน ด้านข้อมูลทั่วไป พบว่าผู้ตอบแบบสอบถามส่วนใหญ่เป็นหญิง (ร้อยละ 56.2) อายุระหว่าง 21-30 ปี (ร้อยละ 57.2) รองลงมา มีอายุระหว่าง 31-40 ปี (ร้อยละ 24.0) และอายุต่ำกว่า 20 ปี (ร้อยละ 9.9 ) ตามลำดับ ส่วนอายุเฉลี่ยของกลุ่มตัวอย่างเท่ากับ 29.21 ปี และเมื่อพิจารณาอาชีพ พบว่า ผู้ใช้บริการส่วนใหญ่มีอาชีพเป็นลูกจ้าง/พนักงานบริษัท (ร้อยละ 29.8) รองลงมาประกอบอาชีพค้าขาย/ธุรกิจส่วนตัว (ร้อยละ 26.2) และเป็นนักเรียนและนักศึกษา (ร้อยละ 18.7) ส่วนรายได้ต่อเดือน พบว่า กลุ่มผู้ใช้บริการส่วนใหญ่มีรายได้ 6,001 - 9,000 บาท ต่อเดือน (ร้อยละ 42.5) รองลงมา มีรายได้ 3,001 - 6,000 บาท และรายได้ 9,001 - 12,000 บาท คิดเป็นร้อยละ 22.0 และ 10.6 ตามลำดับ

ข้อมูลด้านพฤติกรรมการใช้รถสาธารณะ

ผู้ใช้บริการส่วนใหญ่ใช้บริการรถโดยสารประจำทาง (ขนาดใหญ่) มากที่สุด (ร้อยละ 48.3) รองลงมา โดยสารด้วยรถตุ๊กตุ๊ก รถสองแถว รถจักรยานยนต์รับจ้าง และรถตู้ คิดเป็นร้อยละ 38.8 38.0 17.6 และ 16.8 ตามลำดับ ผู้ใช้บริการรถสาธารณะส่วนใหญ่ มีการใช้บริการรถสาธารณะ วันละ 1-2 เที่ยว คิดเป็นร้อยละ 76.6 รองลงมา ใช้บริการรถวันละ 3-6 เที่ยว (ร้อยละ 22.6) มีเพียงร้อยละ 0.8 ที่ใช้บริการรถมากกว่าวันละ 6 เที่ยว นอกจากนี้กลุ่มผู้ใช้บริการส่วนใหญ่ใช้บริการรถสาธารณะ ในช่วงเวลา 06.01-08.00 น. คิดเป็นร้อยละ 58.2 รองลงมา เดินทางในช่วง 08.01 -12.00 น. และ 15.01 -18.00 น. คิดเป็นร้อยละ 20.6 และ 7.1 ตามลำดับ ส่วนค่าใช้จ่ายในการเดินทางในแต่ละวัน พบว่า ส่วนใหญ่มีค่าใช้จ่ายเฉลี่ย ประมาณ 69.16 บาทต่อวัน โดยมีค่าใช้จ่ายต่ำสุด 10 บาทต่อวัน และค่าใช้จ่ายสูงสุด 200 บาทต่อวัน

ความพึงพอใจต่อมาตรฐานการบริการรถสาธารณะ

ผู้ใช้บริการรถสาธารณะมีความพึงพอใจต่อมาตรฐานการให้บริการรถสาธารณะในภาพรวมอยู่ในระดับปานกลาง (ค่าเฉลี่ยเท่ากับ 2.78 จากคะแนนเต็ม 5 คะแนน) เมื่อพิจารณาเป็นรายด้าน พบว่า มีความพึงพอใจการให้บริการด้านการขับขี่รถสาธารณะ มากที่สุด (ค่าเฉลี่ยเท่ากับ 2.89) รองลงมา เป็นความพึงพอใจ ด้านความปลอดภัย ด้านความสะดวกในการให้บริการ และความเป็นธรรมต่อมาตรฐานการบริการรถสาธารณะ มีค่าเฉลี่ย 2.83 2.79 และ 2.59 ตามลำดับ และมีความพึงพอใจอยู่ในระดับปานกลางทุกด้าน ยกเว้นด้านความ เป็นธรรมต่อมาตรฐานการบริการรถสาธารณะ ที่มีความพึงพอใจอยู่ในระดับน้อย เมื่อพิจารณาความพึงพอใจในประเด็นย่อย พบว่า ด้านการขับขี่รถสาธารณะ ประเด็นที่มีความพึงพอใจน้อยที่สุดและเป็นประเด็นที่ต้องปรับปรุงด่วนเป็นประเด็นพฤติกรรมของพนักงานเก็บค่าโดยสาร ที่มีพฤติกรรมไม่เหมาะสม โดยมีค่าเฉลี่ย 2.42 (คะแนนเต็ม 5 คะแนน) ส่วนด้านความปลอดภัยพบว่า ผู้ใช้บริการ มีพึงพอใจในการบังคับใช้กฎหมายของตำรวจจราจร น้อยที่สุด มีค่าเฉลี่ยต่ำสุด (ค่าเฉลี่ย 2.75) ด้านความสะดวกในการให้บริการ พบว่า ประเด็นที่มีค่าเฉลี่ยต่ำสุด คือ การเก็บค่าโดยสารตามราคาที่กำหนด (ค่าเฉลี่ย 2.66) และด้านความเป็นธรรมต่อมาตรฐานการบริการรถสาธารณะ พบว่า ผู้ใช้บริการมีความพึงพอใจต่อบทลงโทษของกฎหมาย น้อยที่สุด มีค่าเฉลี่ย 2.34 รองลงมา ประเด็นเกี่ยวกับการชดใช้ความเสียหายของบริษัทประกันภัย และการชดใช้ความเสียหายหลังเกิดอุบัติเหตุของผู้รับสัมปทาน โดยมีค่าเฉลี่ย 2.47 และ2.60 ตามลำดับ

แนวทางการคุ้มครองสิทธิผู้บริโภคต่อมาตรฐานการบริการรถสาธารณะ

ผู้ใช้บริการส่วนใหญ่ร้อยละ 96.0 ไม่ทราบว่าจะร้องเรียนเกี่ยวกับการใช้บริการรถสาธารณะ และมีเพียงร้อยละ 4.0 ที่ทราบการร้องเรียนและทราบหมายเลข 1584 ซึ่งเป็นศูนย์รับเรื่องร้องเรียนเกี่ยวกับการให้บริการรถสาธารณะ ส่วนการร้องเรียนเมื่อพบปัญหาจากการใช้บริการรถสาธารณะ พบว่า ผู้ใช้บริการ ส่วนใหญ่ร้อยละ 72.2 ไม่เคยร้องเรียนเกี่ยวกับการบริการเลย มีเพียงร้อยละ 27.8 ที่ร้องเรียนเกี่ยวกับการใช้บริการรถสาธารณะ และหน่วยงานที่จะไปร้องเรียน คือ การร้องเรียนผ่านสำนักคณะกรรมการการคุ้มครองผู้บริโภค (สคบ) (ร้อยละ 53.2) รองลงมา ร้องเรียนผ่านสายด่วนนายกรัฐมนตรี (สายด่วน 1111) (ร้อยละ25.7) และร้อยละ 20.2 ร้องเรียนผ่านกรมขนส่งทางบก ตามลำดับ และมีเพียงร้อยละ 0.9 ที่ร้องเรียนผ่านช่องทางอื่นๆ ส่วนความพึงพอใจของผลที่ได้รับจากการร้องเรียนต่อการใช้บริการรถสาธารณะ พบว่า กลุ่มผู้ใช้บริการส่วนใหญ่ร้อยละ 86.4 มีความพึงพอใจในผลของการร้องเรียน มีเพียงร้อยละ 9.6 ที่ยังไม่พึงพอใจต่อผลจากการร้องเรียน

ข้อเสนอแนะ

• จำนวนของผู้โดยสารหนาแน่นเกินไป (2 คน)
• สภาพของรถสาธารณะ ไม่พร้อมใช้งาน
• พนักงานขับรถ มีพฤติกรรมขับรถชอบจี้ท้ายและไม่เคารพกฎจราจร