เครือข่ายคุ้มครองผู้บริโภคภาคใต้

สถานการณ์

สถานการณ์สุขภาวะ

สถานการณ์เฝ้าระวังผลิตภัณฑ์สุขภาพ ได้ดำเนินการตรวจสารปนเปื้อนในอาหาร 7 ชนิด ประกอบด้วย สารบอแร็กซ์ สารกันรา สารฟอกขาว สารฟอร์มาลีน ยาฆ่าแมลงและสารเคมีกำจัดศัตรูพืช สารโพลาร์ สารอะฟลาทอกซิน ในอาหารสดที่จำหน่ายบนแผงลอยพื้นที่ ตลาดสดเทศบาล ต.ระโนด  ตลาดสดสุขจันทร์ และแผงลอยจำหน่ายอาหารในหมู่บ้านอันเป็นพื้นที่รับผิดชอบของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพระดับตำบล จำนวน 2 ครั้ง โดยใช้ชุดทดสอบสารปนเปื้อนเบื้องผ่านเจ้าหน้าที่สาธารณสุขหน่วยรถตรวจวิเคราะห์เคลื่อนที่(Mobile Unit) สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดสงขลา
ผลการตรวจวิเคราะห์ ดังนี้
1.ผลการตรวจสารปนเปื้อนจากการดำเนินการทั้ง 2 ครั้ง  พบว่า ตัวอย่างอาหาร จำนวน 366 รายการ ผ่านมาตรฐาน 358 รายการ คิดเป็นร้อยละ 97.8 ของตัวอย่างทั้งหมด หรือตกมาตรฐานคิดเป็น ร้อยละ 2.2 ของตัวอย่างทั้งหมด ผลการดำเนินงานผ่านตัวชี้วัดที่กำหนดไว้ในแผนยุทธศาสตร์  แยกเป็น
1.1 ครั้งที่ 1 ตรวจวิเคราะห์อาหาร และผลิตภัณฑ์สุขภาพทางด้านเคมี จำนวน  251 รายการ  ผ่านมาตรฐาน 244 รายการ คิดเป็นร้อยละ 97.21 ของตัวอย่างทั้งหมด
1.2 ครั้งที่ 2 ตรวจวิเคราะห์อาหาร และผลิตภัณฑ์สุขภาพทางด้านเคมี จำนวน  115 รายการ  ผ่านมาตรฐาน 114 รายการ คิดเป็นร้อยละ 99.13 ของตัวอย่างทั้งหมด
2.สารปนเปื้อนในอาหารสดที่เป็นปัญหาสำคัญของ อ.ระโนด คือ ยาฆ่าแมลง ตกมาตรฐาน 7 ตัวอย่าง จากจำนวน 152 ตัวอย่าง คิดเป็นร้อยละ  4.61 ของตัวอย่างทั้งหมด ฟอร์มาลิน ตกมาตรฐาน 1 รายการ คิดเป็นร้อยละ 0.87 ของตัวอย่างทั้งหมด
3.ชนิดของอาหารที่ตกมาตรฐานพบยาฆ่าแมลงเกินมาตรฐาน คือ ใบบัวบก 3 รายการ คะน้า 1 รายการ ต้นหอม 1 รายการ ผักชีลาว 1 รายการ สะระแหน่ 1 รายการ

ปัจจัยที่เป็นสาเหตุที่เกี่ยวข้องกับ

• คน:

  ผู้บริโภคส่วนใหญ่ไม่มีโอกาสเลือกผลผลิตทางการเกษตรมาบริโภค เนื่องจากต้องอยู่ในภาวะเร่งรีบ และไม่มีทางเลือกจนไม่สามารถเข้าถึงแหล่งผลิตหรือจำหน่ายอาหารปลอดสารพิษ
  เกษตรกรที่ปลูกก็ขาดขาดความรู้ความเข้าใจเรื่องผลกระทบของสารเคมีทางการเกษตร(ยาฆ่าหญ้า ปุ๋ยเคมี และสารเคมีฆ่าแมลง) ที่มีผลกระทบต่อสุขภาพ ขาดความตระหนักต่อผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมของสารเคมี ขาดความพอเพียงต้องการได้ผลผลิตจำนวนมาก จนมาสู่การใช้วิธีการเร่งการผลิต ขาดการรวมกลุ่ม รวมตัวที่เข้มแข็ง

• สภาพแวดล้อม:

  ขาดนโยบายสาธารณะด้านอาหารปลอดภัยระดับพื้นที่ ขาดแหล่งเรียนรู้ต้นแบบด้านอาหารปลอดภัยระดับพื้นที่ ขาดแหล่งจำหน่ายผลผลิตอหารปลอดภัยในพื้นที่

• กลไก:

  ขาดกลไก/ระบบการส่งเสริมความรู้ด้านการผลิตอาหารแบบปลอดภัย ขาดกลไกการเฝ้าระวังด้านความปลอดภัยด้านอาหาร

• จุดหมาย/วัตถุประสงค์/เป้าหมาย:

  จุดหมาย:การพัฒนาพื้นที่ของโรงพยาบาลให้เป็นแหล่งจำหน่ายอาหารปลอดภัย และเชื่อมโยงให้ผู้ผลิตสามารถกระจายผลผลิตอาหารปลอดภัยไปยังมือผู้บริโภค และหน่วยงานองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น

  วัตถุประสงค์
  1.เพื่อพัฒนากลไกการควบคุมการจำหน่ายอาหารไม่ปลอดภัยในพื้นที่นำร่องโรงพยาบาล
  2.เพื่อสร้างพื้นที่สาธารณะเรียนรู้ด้านอาหารปลอดภัย อ.ระโนด
  3.เพื่อพัฒนากลไกจัดการด้านโภชนาการในศูนย์เด็กเล็กนำร่องของอำเภอระโนด

  เป้าหมาย :
  เป้าหมายหลัก คือ
  1) เกษตรกรในโครงการทำนา 1 ไร่ได้เงิน 1 แสนบาท ในพื้นที่ 2 ตำบล คือ ต.ตะเครียะ และบ้านขาว
  2) บุคลากรโรงพยาบาลระโนด จำนวน 300 คน 3) ประชาชนที่มาใช้บริการที่โรงพยาบาลระโนด จำนวนวันละ 350 คน 4) เด็กเล็กในศูนย์เด็กเล็กนำร่อง จำนวน 5 แห่ง

• ปัจจัยสำคัญที่เอื้อต่อความสำเร็จ/ตัวชี้วัด:

  การมีส่วนร่วมของทุกภาคส่วน ประกอบด้วย เจ้าหน้าที่ของโรงพยาบาลระโนด ประชาชนและเครือข่ายจำนวนมากในพื้นที่ การทำงานร่วมกันลักษณะคณะทำงานโครงการ

• วิธีการสำคัญ:

  1.พัฒนาช่องทางจำหน่ายผลผลิต 2 ส่วน ประกอบด้วย
  1.1.กิจกรรมปรับปรุงพื้นที่แลกเปลี่ยนสินค้า/จำหน่ายผลผลิตอินทรีย์จากโครงการทำนา 1ไร่ ได้เงิน 1 แสน ภายในบริเวณโรงพยาบาล(ตลาดนัดสีเขียว) ทุกอังคารและศุกร์ โดยให้เครือข่ายผู้ผลิตในชุมชน ต.บ้านขาวและตะเครียะร่วมออกบูธพร้อมกิจกรรมอาหารปลอดภัย โภชนาการสมวัย แบบมีชีวิต
  1.2 การพัฒนาช่องทางประชาสัมพันธ์และแลกเปลี่ยนสินค้าจากโครงการทำนา 1 ไร่ได้เงิน 1 แสนบาท ผ่านเว็บไซต์ www.ranodhospital.go.th
  2.พัฒนารูปแบบโภชนาการอาหารสมวัยในศูนย์เด็กเล็กนำร่องอย่างน้อย 5 แห่ง อันเป็นความร่วมมือกันระหว่างองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นนำร่องและนักโภชนาการแม่ครัวศูนย์เด็กเล็ก
  2.1 การนำข้อมูลจาก23 แฟ้มมาวิเคราะห์สถานการณ์ด้านภาวะโภชนาการของเด็กเล็กและสำรวจ
  2.2 กิจกรรมประชุมเชิงปฏิบัติการและแลกเปลี่ยนเรียนรู้ระหว่าง อปท.จัดการต้นแบบเรื่อง งานโภชนาการเด็กเล็กกับพื้นที่ต้นแบบ คือ เทศบาลต.ชะแล้ และ อบต.ควนรู
  2.2 การสำรวจเยี่ยมชมแหล่งผลิตภัณฑ์เกษตรอินทรีย์จากโครงการ ทำนา 1 ไร่ได้เงิน1แสนบาท
  3.การพัฒนาพื้นที่ต้นแบบด้านอาหารปลอดภัยผ่านการปลูกผักสวนแนวตั้งและบนอาคารโรงพยาบาลระโนด
  3.1 การแลกเปลี่ยนความคิดเห็นจัดทำแผนภาพแห่งอนาคต(Think tank)และวางแผนเพื่อเตรียมพื้นที่ทำสวนผักบนชั้น 2 อาคารหลังใหม่ โรงพยาบาลระโนด จำนวน 2 ครั้ง
  3.2 การเตรียมวัสดุอุปกรณ์
  3.3 การฝึกปฏิบัติการปลูกผักแนวตั้งและสวนบนพื้นที่อาคารโรงพยาบาลระโนด
  4.การสร้างปฏิบัติการด้านอาหารปลอดภัยเกี่ยวกับการ ทำนาโยนอินทรีย์เรียนรู้ร่วมกันระหว่างท้องถิ่น โรงพยาบาล สถานศึกษา และหน่วยงานรัฐในพื้นที่อำเภอระโนด
  5.กิจกรรมตรวจสอบคุณภาพอาหารที่นำมาวางจำหน่าย ในตลาดนัดสีเขียวผ่านวิธี
  5.1 ลงพื้นที่เยี่ยมแปลงผลิตในโครงการทำนา 1 ไร่ได้เงิน 1 แสนบาท ปีละ 1 ครั้ง
  5.2 การสุ่มตรวจสารเคมีตกค้างทางการเกษตร โดยใช้ชุดตรวจวิเคราะห์เบื้องต้น รถตรวจวิเคราะห์เคลื่อนที่ สำนักงานสาธารณสุข จ.สงขลา