เครือข่ายคุ้มครองผู้บริโภคภาคใต้

จากกรณีพบศพทารก 2,000 กว่าศพ ที่ถูกยัดอยู่ในโกดังเก็บศพของวัดไผ่เงินโชตนาราม ย่านบางคอแหลม ถือเป็นการกระทุ้งสังคมไทยบนความรันทด หดหู่ใจครั้งใหญ่ โดยต้องยอมรับว่าปัญหา “ท้องไม่พร้อม” จนนำไปสู่การ “ทำแท้ง” นั้น ฝังรากลึกจนหาทางออกไม่เจอ การประโคมแนวทางแก้ปัญหาผุดขึ้นมาครั้งแล้วครั้งเล่า ทั้ง “หลักสูตรเพศศึกษา” กระทั่งการ “แก้กฎหมาย” แต่เหตุสะเทือนใจก็ยังมีอยู่
ล่าสุด จะมีการเสนอ “กฎหมายทำแท้งให้ถูกต้องด้วยความสมัครใจและร้องขอโดยมีเหตุผลจำเป็น” ขึ้น หวังเพื่อช่วยแก้ไขในสิ่งที่พลั้งพลาดไปให้ถูกต้อง เหมาะสม แต่ในความเป็นจริงแล้วสังคมไทยจะรับได้หรือไม่ หรือเป็นไปได้มากน้อยแค่ไหนนั้น

ผศ.ดร.จิตติ มงคลชัยอรัญญา อาจารย์คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ (มธ.) มองว่า สิ่งหนึ่งที่ควรยอมรับคือสังคมไทยไม่เหมือนเดิมและแตกต่างจากอดีตมาก ดังนั้น ก็ควรที่จะมีเครื่องมือเพื่อสร้างความเหมาะสมไปสู่การเปลี่ยนแปลงของสังคมที่เกิดขึ้น อย่างกรณีท้องไม่พร้อมจนนำไปสู่การทำแท้ง สังคมมักตีความไปว่าเกิดเฉพาะกับวัยรุ่นใจแตกเท่านั้น ทั้งๆ ที่ความจริงแล้ว แม้แต่ผู้ใหญ่เองก็มีโอกาสท้องไม่พร้อมเช่นกัน อาจจะเพราะหลายเหตุผลทั้งด้านครอบครัว เศรษฐกิจ ซึ่งจะเหมารวมแค่ความคึกคะนองอย่างเดียวคงไม่ได้ คงต้องมองเรื่องสิทธิความเป็นคนและเชื่อมั่นในการตัดสินใจของเจ้าตัวด้วย
      ผศ.ดร.จิตติ เสนอว่า หากจะมีกฎหมายทำแท้งขึ้นจริง ก็ต้องประกอบด้วย เงื่อนไขหลายประการ อาทิ ต้องรณรงค์ให้การศึกษาที่ถูกต้องจริงจัง สำหรับกรณีผู้ที่จะขอทำแท้งนั้น ต้องผ่านการพิจารณาจากองค์กรวิชาชีพ หรือคณะกรรมการ ที่ประกอบด้วย หน่วยงานผู้ดูแลด้านศีลธรรม จริยธรรม แพทย์ นักสังคมสงเคราะห์ นักจิตวิทยา เพื่อเป็นผู้ประเมินเสียก่อน โดยทีมสหวิชาชีพเหล่านี้จะตัดสินใจร่วมกันแล้วว่าอนุญาตให้ทำหรือไม่ให้ ถือเป็นจุดสิ้นสุด หากคณะกรรมการเห็นด้วยก็ส่งไปยังโรงพยาบาลเพื่อดำเนินการให้ถูกต้อง และปลอดภัย

      “ขั้นตอนคณะกรรมการจะต้องนั่งพูดคุยร่วมกันกับเจ้าตัวและครอบครัวถึงความจำเป็น ข้อดี ข้อเสีย ระหว่างการเก็บเด็กไว้ หรือเอาออก พร้อมทำหน้าที่ช่วยเหลือ แนะนำ และประสานงานในทุกเรื่อง ซึ่งหากผ่านการพิจารณาแล้วหากเห็นว่ามีความจำเป็นจริงๆ มีข้อดีมากกว่าข้อเสียก็ต้องทำให้ถูกต้อง ขณะที่บ้านเราจะให้ความสำคัญเรื่องศีลธรรม จริยธรรม ที่ผิดศีลธรรมคือการทำแท้งเท่ากับการฆ่าคน ซึ่งผิดเต็มประตูอยู่แล้ว แต่ตอนนี้ต้องมองด้วยว่าหากครอบครัวหนึ่งเลือกที่จะมีลูกโดยไม่มีความพร้อมเลยก็เหมือนกับครอบครัว พ่อ แม่ ลูก ต้องตายทั้งเป็นตลอดชีวิต ตรงนี้เมื่อไม่สามารถดูแลชีวิตหนึ่งที่เกิดมาได้ก็ถือว่าผิดศีลธรรมเช่นกัน” ผศ.ดร.จิตติ สะท้อนแง่คิด

ไม่ต่างจาก “ดร.เมทินี พงษ์เวช” ผู้อำนวยการบ้านพักฉุกเฉิน ซึ่งอยู่ในความดูแลของสมาคมส่งเสริมสถานภาพสตรีในพระอุปถัมภ์พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี พระวรราชาทินัดดามาตุ มองในทางเดียวกันว่า เรื่องนี้ผู้หญิงที่ท้องไม่พร้อมไม่มีทางออกเลย เนื่องจากสังคมกำหนดกฎกติกามาแล้วว่าทำแท้งไม่ได้ แต่เมื่อเขาเลือกที่จะรับสภาพเก็บเด็กไว้ เมื่อคลอดออกมาเป็นปัญหาของสังคม รัฐเองก็ไม่ได้เหลียวแลอย่างที่ควรจะเป็น ซึ่งจริงๆ แล้ว การยุติการตั้งครรภ์ เป็นทางเลือกของผู้หญิงเองที่ต้องเป็นผู้ตัดสินใจ

      “ไม่มีผู้หญิงคนไหนที่มองว่าเรื่องนี้เป็นเรื่องสนุก คิดหรือว่าผู้หญิงสักคนจะยินดีที่จะท้องแล้วเพื่อมาทำแท้ง อย่างไรก็แล้วแต่ทุกเรื่องก็จะจบที่ผู้หญิงอย่างเดียว ผู้ชายเองที่ทำให้เกิดปัญหาไม่เคยได้ร่วมรับผิดชอบเลย สังคมไม่เคยกลับไปตั้งคำถามที่ผู้ชายเลยด้วยซ้ำ” ผอ.บ้านพักฉุกเฉิน ให้ภาพ
      ดร.เมทีนี บอกด้วยว่า เมื่อมองหลักสูตรเพศศึกษาในบ้านเราก็ยังไม่เพียงพอ เพราะถูกปิดตายในการให้ความรู้มาตลอด มีแต่การสอนแบบวิทยาศาสตร์ ไม่ครอบคลุมมิติเรื่องเพศในด้านอื่นๆ เช่น ด้านอารมณ์ ที่เป็นประเด็นสำคัญ ว่า จะมีการเตรียมพร้อมด้านอารมณณ์อย่างไรเมื่อตกอยู่ในสถานการณ์ที่สุ่มเสี่ยง การรับมือ การปฏิเสธ หรือกระทั่งการเตรียมตัวอย่างไรเมื่อรู้ว่าตัวเองผิดพลาดไป นอกจากนี้พ่อ แม่ เองก็ต้องเปิดใจและเตรียมพร้อม เพราะหากลูกเกิดพลาดมีเพศสัมพันธ์กับแฟนโดยไม่ได้ป้องกัน ต้องให้คำปรึกษาแก่เขาได้ อีกทั้งอย่ามองว่าเป็นการชี้โพรงให้กระรอกด้วย
      ถึงตรงนี้อย่าเพียงแค่จุดประเด็นแก้ปัญหารายวัน จะ “คลอด” กฎหมายยุติตั้งครรภ์ หรือทำอะไรก็ต้องเร่งลงมือ เพราะซากทารกที่พบคงสะท้อนได้ดีว่าถึงเวลาหรือยังที่จะทำอะไรสักอย่างเสียที...?